Xuyên tâm liên – loại cậy có khả năng chữa trị Covid-19

Xuyên tâm liên - Vị thuốc nam của Việt Nam để chữa trị nhiễm Covid-19 đó là loại cây gì?

Xuyên tâm liên là cây gì?

Xuyên tâm liên là một cây thuốc nam trong danh sách các vị thuốc y học cổ truyền của y học Việt Nam. Tuy nhiên, với sự tiện dụng của các loại tân dược, các loại thuốc kháng sinh đã dần trở nên ưu thế làm cho nhiều loại cây thuốc nam bị lãng quên, trong đó có Xuyên tâm liên.

Tại sao Xuyên tâm liên lại có khả năng điều trị với Covid-19?

Theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, Bộ Y tế chính thức cho phép dùng một vị thuốc nam không xa lạ trong y học dân tộc để điều trị bệnh Covid-19 đó chính là Xuyên tâm liên - một vị thuốc nam vô cùng quý giá đã dần bị lãng quên khi mà những loại kháng sinh mới ra đời.

Thời gian vừa qua một số nước đã đưa Xuyên tâm liên vào điều trị bệnh nhân nhiễm virus Covid-19 cho thấy hiệu quả trên những người ít triệu chứng hoặc nhiễm thể nhẹ.

Trong giai đoạn đất nước còn khó khăn thì phương thuốc này từng được coi là “thần dược” để chữa trị bách bệnh.

Tuy nhiên, hiện tại Cục Quản lý y dược cổ truyền đang phối hợp với Cục Khoa học đào tạo làm đề cương thử nghiệm lâm sàng trên một số lượng bệnh nhân nhiễm virus Covid-19 nhất định, sau đó sẽ tổng hợp báo cáo Hội đồng chuyên môn để tiếp tục đánh giá, nếu hiệu quả sẽ sử dụng ở phạm vi rộng.

Việt Nam hiện nay cũng có thể xem xét cho sử dụng Xuyên tâm liên với các ca F1 cách ly tại nhà có triệu chứng sốt nhẹ...

Thứ trưởng Y tế Trương Quốc Cường cũng cho biết thêm vị thuốc Xuyên tâm liên đã từng được Trung Quốc, sau đó là Indonesia, Thái Lan, Malaysia… đưa vào chữa trị cho các bệnh nhân nhiễm Covid-19.

Trong công văn 1306 ngày 17 tháng 3, 2020 hướng dẫn dùng thuốc cổ truyền trong phòng chống và hỗ trợ điều trị viêm đường hô hấp do SARS-CoV-2, Bộ Y tế đã đưa Xuyên tâm liên vào bài thuốc Ngân kiều tán dùng trong giai đoạn khởi phát bệnh để giải độc, thăng dương ích khí với liều dùng uống là 01 thang một ngày, chia thành ba lần sau khi ăn.

Đặc điểm nhận dạng của Xuyên tâm liên

Xuyên tâm liên thường mọc thẳng, thân nhiều đốt, chiều cao trung bình từ 30-80cm.

Xuyên tâm liên là cây vùng nhiệt đới có tính hay gọi nôm na là lạnh, có vị đắng, có nguồn gốc từ Sri Lanka và Ấn Độ, được di thực và trồng phổ biến ở Nam Á, khu vực Đông Nam Á, khu vực nam Trung Quốc, khu vực Caribe, khu vực Trung Mỹ, châu Úc và khu vực châu Phi. Trong đó Trung Quốc, Ấn Độ và Việt Nam là những khu vực trồng nhiều nhất.

Tại Việt Nam, loại cây này còn được gọi là hùng bút, lam khái liên, cây lá đắng, khô đảm thảo, nhất kiến kỷ, công cộng, nguyên cộng…

TS Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam cho hay, Xuyên tâm liên có tác dụng kháng vi sinh vật như: virus, nấm, ký sinh trùng, vi khuẩn; chống ung thư, chống viêm, chống oxy hóa … được dùng để chữa trị các bệnh về bệnh phong, sốt rét, viêm nhiễm, tiểu đường, gan, sốt, cảm lạnh thông thường, tiêu chảy cấp tính, tăng huyết áp, thủy đậu…

Việt Nam đã có tương đối nhiều bài thuốc dùng thảo dược Xuyên tâm liên như trị hỗ trợ điều trị viêm amidan, hỗ trợ chữa viêm phế quản, rôm sảy, mụn nhọt, chữa do ho lạnh…

Đối với Covid-19, kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Trường cao đẳng dược JSS, Ấ Độ (2020) đã cho thấy, các thành phần của Xuyên tâm liên (andrographolide và dihydroxy dimethoxy flavone) có khả năng chống lại Covid-19 bằng cách ức chế enzym protease chính của Covid-19 trong thí nghiệm in silico (sàng lọc thuốc ảo).

Các nhà nghiên cứu khoa học Đại học Jadavpur, Ấn Độ (2020) cũng nhận thấy, andrographolide và một số hợp chất khác của Xuyên tâm liên có khả năng chống viêm an toàn và hiệu quả, có tác dụng đối với nhiễm trùng đường hô hấp nói trên cũng như có thể làm giảm đáng kể việc sản xuất ra cytokine, chính là một trong các nhân tố gây viêm khi nhiễm Covid-19.

Hoa của Xuyên tâm liên thường nở vào tháng 9-10 hàng năm.

Tại Trung Quốc, Xuyên tâm liên được cấp phép sử dụng trong chữa trị lâm sàng virus Covid-19 dưới dạng sản phẩm hỗ trợ để chống viêm nhiễm và kháng với virus này.

Dựa trên lượng lớn các ca lâm sàng, bài báo của nhóm tác giả thuộc tập đoàn dược phẩm Tasly ở Thiên Tân, Trung Quốc (2020) khẳng định, Xuyên tâm liên có công năng thanh nhiệt, giải độc, kháng sinh và chống viêm, có khả năng điều trị rõ ràng đối với các bệnh đường hô hấp bao gồm virus, viêm phổi và viêm đường hô hấp trên do vi khuẩn.

Trong đó andrographolide có tác dụng chống Covid-19 làm tăng tiềm năng trong việc chữa trị virus và có thể làm giảm mức độ viêm của bệnh nhân, cải thiện các triệu chứng hô hấp, ức chế Covid-19 và tăng khả năng miễn dịch của cơ thể… với tính an toàn cao.

Không chỉ vậy, andrographolide có tác dụng tốt cho gan và có giá trị lâm sàng để điều trị các bệnh tim mạch.

Tác dụng chống SARS-CoV-2 của Xuyên tâm liên được khẳng định hơn khi Viện Nghiên cứu y học cổ truyền Thái Lan công bố kết quả nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng trên các bệnh nhân mắc virus có triệu chứng nhẹ như đau họng, nhức đầu, ho hay là sổ mũi...

Nhóm nghiên cứu cho bệnh nhân uống 180mg Xuyên tâm liên/ngày, chia đều làm 3 lần vào các khung giờ 06h, 14h và 22h, uống liên tục trong 5 ngày.

Kết quả đạt được cho thấy rất khả thi, trong thời gian 3 ngày kể từ khi sử dụng Xuyên tâm liên, sức khỏe của các tình nguyện viên mắc virus đều được cải thiện. Mọi triệu chứng của bệnh đã mất sau 5 ngày mà không xuất hiện bất kỳ tác dụng phụ nào.

Đã từng là vị thuốc nam rất phổ biến tại Việt Nam, sau đó Xuyên tâm liên dần bị quên lãng, số lượng còn lại ít.

Vào tháng 05 vừa qua, nhóm các bác sĩ tại các bệnh viện ở Giang Tây, Trung Quốc cũng công bố kết quả nghiên cứu nhiều trung tâm, ngẫu nhiên và có đối chứng trên 130 bệnh nhân nhiễm virus sử dụng Xuyên tâm liên.

Kết quả cho thấy, các bệnh nhân SARS-CoV-2 sử dụng Xuyên tâm liên giảm đáng kể thời gian bị ho, sốt và thải virus nhanh hơn, rất ít bệnh nhân tiến triển nặng thêm.

Nhóm nghiên cứu không phát hiện được tác dụng phụ nghiêm trọng nào được báo cáo và đi đến kết luận, Xuyên tâm liên an toàn và có hiệu quả tốt trong việc giúp hồi phục của bệnh nhân nhiễm virus mức độ nhẹ đến trung bình.

Các bác sĩ Thái Lan khuyến cáo, không dùng Xuyên tâm liên cho phụ nữ đang có thai, đang cho con bú, những người có vấn đề thận, gan, những người bị cao huyết áp.

Xuyên tâm liên có tính hàn, sử dụng quá liều có thể gây tê tay chân, hạ huyết áp… nên cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Liều dùng thông thường từ 5 đến 7 ngày.

TS Giang cũng cho biết, Xuyên tâm liên là cây trồng không khó nhưng hiện sản lượng còn khá ít ở Việt Nam do nhiều năm bị quên lãng, ít được ghi đơn. Do đó, cần có chính sách khuyến khích trồng, bảo tồn, nghiên cứu và phát triển trở lại vị thuốc này cũng như nhiều loại dược liệu khác.

Tham khảo bài viết gốc xuyên tâm liên tại đây

Nguồn: OPT TRAVEL NEWS